Het kon flink spoken op de Lauwerszee. Bij nacht en ontij hielden de mannen uit de omliggende polders tijdens springvloed en westenwind de wacht op de bedreigde dijken. Rillend van de kou en met de angst diep in het lijf verankerd. De vrouwen prevelden schietgebedjes terwijl ze met de kinderen thuis zaten te wachten op wat komen ging. Tot in de negentiende eeuw liep het land vaak onder. Sinds 1969 is de zee getemd tot een mak meer. Door de afsluiting ontstond een uitgestrekt natuurgebied. Een eldorado voor vogels en wild.
Een gevelsteen in het contributiehuisje op de oude zeedijk verraadt dat hier ooit het water 6,23 meter boven NAP heeft gestaan. Het moet al over de zeewering zijn geklotst die waarschijnlijk in allerijl met zandzakken is verzwaard om het onheil te bezweren.
Het Contributiehuisje werd in 1828 gebouwd als dijkshuis van het Waterschap Zeedijken Contributie Kollumerland en Nieuw Kruisland. Het huisje is tegen de binnenhelling van de dijk gebouwd en is toegankelijk langs een trap in de dijk en een houten galerij, die om het huisje loopt. Het huisje heeft een tentdak met een opvallende windvaan, gedateerd 1855 en voorzien van een in het metaal uitgesneden kameleon. Een spil is verbonden met een windroos onder het plafond: om binnen het ruimen of krimpen van de wind af te kunnen lezen. Het huisje heeft tot 1969, toen de Lauwerszeedijk gesloten werd, dienst gedaan.
In de hoek achter de toegangsdeur staat een hoekkastje, waar tot op de dag van vandaag een fles jenever staat. Na afdracht van de contributie ontving elke boer een sigaar en een borrel.
Tekst: Fokko Bosker (o.a.)
